Vefasızlık, acımasızlıktan beterdir!
Vefayı kısaca anlatmak, formüle etmek, zor. Sadakat, bağlılık, kadir kıymet bilmek, sözünde durmak, borcunu ödemek, karşılığını vermek, unutmamak gibi birbirleriyle yakından bağlantılı ama farklı anlamları var.
Vefanın her bir anlamında bulunan ortak bir özellik, devamlılık, kararlılık. Bir insan, hayatının her safhasında bu özellikleri gösterebilirse vefası bir erdem halini alabiliyor. Vefalı insan, bağlı insandır; kendini daha da insaniyetli kılan hatıralarına, düşüncelerine, dostlarına bağlılık gösteren kimsedir. Onları bir anda değiştiren, yokmuş, hiç olmamış gibi davranan vefasızdır.
İnsan unutur. İyi ki de unuturuz, yoksa neyi hatırlamak durumunda olduğumuzun bir önemi kalmazdı. Belleğimizin kapasitesi sonsuz değildir. Geleceğin belleği kaygı ise, bellek “geçmişin şimdiki zamanıdır.” Hatırladıklarımız sayesinde varız, hatırladıklarımız kadar sadığız. Bu yüzden unutulanlardan olmak istemeyiz. Bizim için bir ilişkinin taşıdığı değere karşımızdaki de sahip çıksın, arada bir bizi ansın isteriz, yaşanılana sadakat bekleriz. Elbette insan, kötüye, kötülüğe de sadakat gösterebilir ama kendi adıma sadakat kavramını yalnızca iyiye, iyiliğe, insan ilişkisindeki sevgiye, dostluğa, hakikate bağlılık manasında kullanıyorum. “Sadakat” ve “sadık” gibi güzel kelimeleri kötülükle yan yana koymaya kıyamıyorum.
Sadakat, insanın unutmaya direncidir, unutmanın faydalarından menfaat ummayı reddedip bağlılıkta karar kılabilmesidir. Sadakat, çıkarcılığa, günü birlik-belleksiz yaşamaya, kendini unutuşa bırakmaya karşı, insandan, insan ilişkisinden, hatırlamadan ve dostluktan yana olabilmektir. Yaşadıklarına, emek ve değer verdiklerine saygılı bir duruşu her zaman gösterebilmektir.
Unutulmasın: Vefa ve sadakat, aynı zamanda ahlaktır. Ahlak gelecekte değil, geçmişte kökleşir, ahlaki devamlılığı içinde doğduğumuz gelenekten devralır, sürdürür ve becerebilirsek geliştiririz.
Bunca sözden sonra, artık bana “acımasız”dan daha olumsuz bir kötü insan özelliği diye sorulduğunda, yanlış anlaşılmaktan korkmadan, “vefasız” diye cevap veririm diyebilirim sanırım.